خستگی عاطفی و راهکارهای برطرف کردن آن

خستگی عاطفی حالتی از فرسودگی عاطفی و روانی است که در اثر استرس و فشار مداوم ایجاد می‌شود. این عارضه می‌تواند بر سلامت جسمی و روانی فرد تأثیرات منفی بگذارد و کیفیت زندگی او را به شدت تحت‌الشعاع قرار دهد.

علائم :

• خستگی جسمی و بی‌حوصلگی:فرد احساس می‌کند که هیچ انرژی‌ای برای انجام فعالیت‌های روزمره خود ندارد. به عنوان مثال، ممکن است از انجام کارهایی که قبلاً برایش لذت‌بخش بوده‌اند، مانند ورزش یا معاشرت با دوستان، خودداری کند.

• کاهش انگیزه و تمرکز:فرد به کارها و فعالیت‌هایی که قبلاً برایش جذاب بوده‌اند، بی‌علاقه می‌شود و تمرکز خود را از دست می‌دهد. به عنوان مثال، ممکن است در محل کار یا تحصیل خود با مشکل مواجه شود.

• تحریک‌پذیری و عصبانیت:فرد به سرعت عصبانی می‌شود و کنترل خود را از دست می‌دهد. به عنوان مثال، ممکن است در خانه یا محل کار خود با اطرافیان خود مشاجره کند.

• احساس ناامیدی و بی‌تفاوتی:فرد نسبت به آینده خود و اطرافیانش احساس ناامیدی و بی‌تفاوتی می‌کند. به عنوان مثال، ممکن است به برنامه‌های آینده خود اهمیتی ندهد و از انجام آنها خودداری کند.

• اختلالات خواب:فرد ممکن است دچار مشکلاتی مانند بی‌خوابی، کم‌خوابی یا خواب پریشان شود. به عنوان مثال، ممکن است ساعت‌ها در رختخواب بیدار بماند و یا در طول شب چندین بار از خواب بیدار شود.

حتما ببینید: صفحه اینستاگرام خانه توانمندسازی صدیق منش 

• تغییرات اشتها:فرد ممکن است اشتهای خود را از دست بدهد یا به پرخوری عصبی دچار شود. به عنوان مثال، ممکن است از غذا خوردن امتناع کند و یا به طور ناگهانی و بیش از حد غذا بخورد.

• مشکلات گوارشی:فرد ممکن است دچار مشکلاتی مانند دل‌درد، نفخ و یبوست شود. به عنوان مثال، ممکن است به طور مکرر دچار درد معده و یا مشکلات گوارشی دیگر شود.

• سردرد و دردهای عضلانی:فرد ممکن است به طور مکرر دچار سردرد و دردهای عضلانی شود. به عنوان مثال، ممکن است از سردردهای تنشی یا میگرن رنج ببرد.

دلایل :

• استرس مزمن:استرس مداوم و طولانی‌مدت می‌تواند منجر به خستگی عاطفی شود. به عنوان مثال، فردی که در شغلی پراسترس کار می‌کند و یا در زندگی شخصی خود با مشکلات متعددی روبرو است، ممکن است دچار خستگی عاطفی شود.
  
  
• مشکلات شغلی:کار پراسترس، ساعات کاری طولانی، و عدم تعادل بین کار و زندگی می‌تواند از عوامل خستگی عاطفی باشد. به عنوان مثال، فردی که در شغلی با ساعات کاری طولانی و بدون مرخصی کافی کار می‌کند، ممکن است دچار خستگی عاطفی شود.
  
  
• مشکلات شخصی:مشکلات خانوادگی، طلاق، مرگ و میر، و بیماری‌های مزمن می‌تواند منجر به خستگی عاطفی شود. به عنوان مثال، فردی که در حال گذراندن پروسه طلاق است و یا از بیماری مزمنی رنج می‌برد، ممکن است دچار خستگی عاطفی شود.
  
  
• کمبود خواب:کمبود خواب می‌تواند به افزایش استرس و خستگی عاطفی منجر شود. به عنوان مثال، فردی که به طور مداوم کم می‌خوابد، ممکن است در طول روز احساس خستگی و بی‌حوصلگی کند.
  
  
• تغذیه نامناسب:رژیم غذایی نامناسب می‌تواند به خستگی جسمی و عاطفی منجر شود. به عنوان مثال، فردی که از رژیم غذایی نامناسبی استفاده می‌کند و یا به طور مرتب فست فود می‌خورد، ممکن است دچار خستگی عاطفی شود.
  
  
• فقدان فعالیت‌های ورزشی:عدم فعالیت ورزشی می‌تواند به افزایش استرس و خستگی عاطفی منجر شود.

راهکارهای برطرف کردن خستگی عاطفی:

تغییرات در سبک زندگی:

• مدیریت استرس:یادگیری تکنیک‌های مدیریت استرس مانند یوگا، مدیتیشن، تنفس عمیق و ماساژ می‌تواند به کاهش استرس و خستگی عاطفی کمک کند.

• خواب کافی:سعی کنید هر شب 7 تا 8 ساعت خواب باکیفیت داشته باشید. برای داشتن خواب بهتر، می‌توانید از تکنیک‌های بهداشت خواب مانند ایجاد یک برنامه خواب منظم، استفاده از تختخواب فقط برای خواب، و پرهیز از کافئین و نیکوتین قبل از خواب استفاده کنید.

حتما بخوانید: حد و مرز در رابطه عاطفی اهمیت و چگونگی ایجاد آن

• تغذیه مناسب:از یک رژیم غذایی سالم و متعادل استفاده کنید که شامل میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین‌های کم‌چرب باشد. همچنین، سعی کنید از مصرف غذاهای فرآوری‌شده، فست فود و نوشیدنی‌های قندی خودداری کنید.

• فعالیت ورزشی:به طور مرتب فعالیت ورزشی داشته باشید. فعالیت ورزشی می‌تواند به کاهش استرس، افزایش انرژی و بهبود خلق‌وخو کمک کند.

• تعادل بین کار و زندگی:سعی کنید بین کار و زندگی خود تعادل ایجاد کنید. برای این کار، می‌توانید ساعات کاری خود را تنظیم کنید، مرخصی‌های خود را به طور منظم استفاده کنید و از کار در ساعات غیر کاری خودداری کنید.

• ارتباطات اجتماعی:با دوستان و خانواده خود وقت بگذرانید. روابط اجتماعی قوی می‌تواند به کاهش استرس و بهبود سلامت روانی کمک کند.

• سرگرمی‌های لذت‌بخش:به دنبال سرگرمی‌هایی باشید که برایتان لذت‌بخش هستند و به شما در آرامش و تخلیه استرس کمک می‌کنند.

کمک تخصصی:

در صورتی که خستگی عاطفی شما شدید باشد و با راهکارهای خودیاری بهبود پیدا نکند، ممکن است نیاز به کمک تخصصی داشته باشید. در این صورت، می‌توانید از یک روانشناس یا مشاور کمک بگیرید.

منابع:

 https://www.psychologytoday.com/us/basics/burnout

https://www.healthline.com/health/emotional-exhaustion

نکات مهم:

• خستگی عاطفی یک عارضه جدی است که می‌تواند سلامت جسمی و روانی شما را تحت‌الشعاع قرار دهد.
•  
• با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی خود و در صورت نیاز با کمک تخصصی می‌توانید خستگی عاطفی را برطرف کنید.
• توجه به علائم خستگی عاطفی و درمان آن در مراحل اولیه بسیار مهم است.

راهکارهای اضافی:

• تمرین ذهن‌آگاهی:ذهن‌آگاهی به شما کمک می‌کند تا افکار و احساسات خود را در لحظه حال بدون قضاوت مشاهده کنید. این تمرین می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب و افزایش آرامش و تمرکز کمک کند.
• گذراندن زمان در طبیعت:گذراندن زمان در طبیعت می‌تواند به کاهش استرس و بهبود خلق‌وخو کمک کند.
• نوشتن در دفتر خاطرات:نوشتن در دفتر خاطرات می‌تواند به شما در پردازش افکار و احساساتتان و همچنین به شما در رها کردن استرس و تنش کمک کند.
• گوش دادن به موسیقی:گوش دادن به موسیقی آرامش‌بخش می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب و افزایش آرامش و تمرکز کمک کند.

توجه: این مقاله فقط برای اطلاع‌رسانی است و جایگزین مشاوره تخصصی با یک روانشناس یا متخصص نخواهد بود.

ترجمه و ویرایش: علیرضا صدیق منش، مشاو و روان شناس مثبت