در فصول سرد سال افسردگی در میان افراد و سنین مختلف بسیار شایع است برای پیشگیری از این عارضه باید از روش های موثری کمک بگیریم افسردگی فصلی تاثیرات منفی زیادی بر روال زندگی ما خواهد گذاشت از جمله اینکه می تواند موجب افزایش خواب ، مشکل در تمرکز کردن، افزایش اشتها، بالا رفتن وزن و بسیاری اختلالات دیگر شود.محققان می گویند اغلب موارد افسردگی فصلی در قسمت های سرد و تاریک کره زمین رخ می دهد؛ البته در افرادی که در منطقه های شلوغ زندگی می کنند اما بیشتر ساعات روز را در داخل فضای بسته سپری می کنند نیز دیده می شود.کوتاه شدن طول روز و کاهش تابش نور خورشید و به دنبال آن کاهش ملاتونین   در ایجاد این نوع افسردگی نقش دارد و زمینه بروز افسردگی فصلی را خصوصاً در افرادی که آسیب پذیری بیولوژیک بیشتری دارند، ایجاد می کند.یک فرضیه این است که با کاهش نور خورشید، ساعت داخلی بدن که خلق و خو، خواب و هورمون ها را تنظیم می کند، در زمستان به نوعی عقب می ماند و کندتر می گذردتئوری دیگر این است که موادشیمیایی مغز که اطلاعات را بین اعصاب منتقل می کنند، در افراد مبتلا به افسردگی فصلی دستخوش تغییراتی می شوند و قرار گرفتن در معرض نور خورشید این عدم تعادل را اصلاح می کند.

علائم افسردگی فصلی:

احساس غم و اندوه، تمایل به گریه، احساس پوچی، عدم تصمیم گیری صحیح، کسالت و یکنواختی، کاهش انرژی و خود ملامت‌گری از جمله مهمترین علائم این بیماری است و گاهی در درجات شدیدتر فرد تصمیم به خودکشی می گیرد.تغییر در الگوهای خواب و تغذیه از دیگر علائم افسردگی پاییزی است. در این حالت فرد دچار کم اشتهایی و کم خوابی می شود.برخی افراد مبتلا به این افسردگی نیز علاقه شدید به مواد قندی و یا شکلات پیدا می کنند و نیز در ماه های سرد سال، نیاز شدید به خواب در آنها ایجاد می شود.سطح عملکرد اجتماعی افرادی که به افسردگی فصلی مبتلا هستند کاهش می یابد و در روابط روزمره خود دچار مشکل می‌شوند و معمولاً با احساس یاس شدید، عقاید منفی را در مورد گذشته و حال خود دنبال می کنند.

میزان شیوع افسردگی فصلی:

امکان ابتلا به افسردگی فصلی در تمام سنین وجود دارد، اما این بیماری بیشتر در دهه سوم و چهارم زندگی رخ می دهد، یعنی افراد جوان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به افسردگی در پاییز و زمستان قرار دارند.افسردگی فصلی در خانم‌ها تا حدودی از آقایان بیشتر است. زنان 60 تا 90 درصد مبتلایان به افسردگی فصلی را تشکیل می دهند.همچنین میزان شیوع آن در اقلیم های مرتفع (کوهستانی) بیشتر است.

پیشگیری از افسردگی فصلی:

برای کاهش خطر بروز این اختلال، می‌توانید اقداماتی را انجام دهید. برای مثال، حتی‌المقدور در روزهای زمستان و پاییز، حتی در روزهای ابری از منزل خارج شده و روزی یک ساعت چشم‌هایتان را در معرض نور طبیعی قرار دهید.اگر در خانه هستید، پرده‌ها را کنار بزنید تا نور طبیعی وارد منزل شود.حداقل هفته ای سه بار و هر بار 30 دقیقه ورزش کنید.

درمان افسردگی فصلی:

باید علائم افسردگی فصلی را شناخت تا بتوان با درمان به موقع، از تبعات آن جلوگیری کرد.اگر گمان می کنید علائم افسردگی فصلی را دارید، با پزشک در این مورد مشورت کنید تا تحت آزمایشات و ارزیابی های لازم قرار گیرید.پزشک شما باید مطمئن شود که این علائم، علت دیگری مانند نوع دیگری از افسردگی یا بیماری عمده بالینی ندارند. انواع دیگر افسردگی ممکن است منجر به این شوند که فرد به خود آسیب رسانده یا حتی خودکشی کند.در صورتی که تشخیص ابتلا به افسردگی فصلی در مورد شما داده شد، توجه به این موارد می تواند به شما در درمان آن کمک کند.در مراحل اولیه درمان، استفاده از فوتوتراپی نور درمانی  در کنار درمان دارویی توصیه می شود و در این حالت فرد چند ساعت در روز، در معرض نور لامپ مخصوص (تصویر بالا)قرار می گیرد.استفاده از داروهای ضد افسردگی کم عارضه از مهمترین شیوه‌های کنترل این بیماری است، اما در مراحل حادتر در کنار روان درمانی و دارودرمانی، از الکتروشوک هم استفاده می شود.شناخت و درمان به موقع افسردگی فصلی اهمیت خاصی دارد و می توان فرد را در گذراندن این دوران تلخ تا حدودی کمک کند.خوشبختانه راه هایی برای از بین بردن این اختلال وجود دارد.

به اندازه زیر نورآفتاب قراربگیرید:

قرار گرفتن در معرض نور خورشید بهترین راه مقابله با افسردگی فصلی است. در داخل منزل پرده ها را کنار بزنید و آینه های بزرگ در منزل نصب کنید. درخت های اطراف منزل را هرس کنید تا اشعه نور خورشید عبور کند. در صورت امکان میز کار را کنار پنجره قرار دهید.

ورزش کنید:

ورزش با افزایش ترشح هورمون اندورفین در مغز ایجاد شادی می کند.
بنابر این سعی کنید حد اقل روزی ۲۰ دقیقه به ورزش بپردازید. افزایش وزن در افرادی که دچار افسردگی فصلی هستند شایع است. با ورزش کردن هم می توان وزن را پایین آورد و هم احساس افسردگی را برطرف کرد.

مصرف نوشیدنی های کافئین دار را کنار بگذارید:

بیشتر افراد برای سر حال کردن خود قهوه بیشتری مصرف می کنند که فکر خوبی نیست. زیرا به محض از بین رفتن تاثیر کافئین از جریان خون دچار افسردگی بیشتری می شوند. همچنین باید از مصرف نوشیدنی های انرژی زا و نوشابه پرهیز کرد. برای به دست آوردن انرژی کافی است یک لیوان آب با کمی لیموی تازه بخورید.

قند را حذف کنید:

همانند قهوه، قند می تواند انرژی آنی تولید کند. اگر چه خوردن هله هوله در ابتدا احساس خوبی در شما ایجاد می کند اما در نهایت باعث اضافه شدن دور شکم می شود وشما دچار افسردگی بیشتر می شوید.

از گیاهان و روغن های طبیعی استفاده کنید:

گل راعی و گل ساعت در کاهش اضطراب و افسردگی بسیار موثر است. با بو کردن این گل ها یا ماساژ بدن با روغن استوقودوس و بابونه می توان از افسردگی رهایی پیدا کرد.( قبل از مصرف این گیاهان با پزشک طب سنتی مشورت کنید.)

گردآوری و ارسال توسط:نسترن بلک شاهی کارشناس ارشد راهنمایی و مشاوره