فرزند پروری از دشوارترین تکلیفی است که والدین در زندگی با آن روبرو هستند. تربیت فرزندان کار بسیار دشواری است با اینحال تعداد کمی از ما والدین برای این مسئولیت مهم آمادگی لازم را داریم. والدین اکثر اطلاعات خودشان را از تجربه بدست می آورند. فرزندپروری موثر به شما کمک می کند تا پدر و مادر موفق تری باشید و رابطه بهتری با فرزند خودتان برقرار کنید و با داشتن نظم و انظباط کودکان رفتار و عزت نفس بهتری داشته باشند.

سه قانون برای فرزندپروی لازم داریم:

قانون اول: دادن پاداش به رفتار خوب فرزندان.

قانون دوم: تشویق نکردن رفتار نامطلوب فرزندان.

قانون سوم: تنبیه برخی از رفتارهای بد فرزندان با شیوه های ملایم.

 قانون اول:

تشویق کردن رفتارهای خوب:

وقتی فرزند شما کاری انجام می دهد که شما را خرسند می کند و رفتاری که دوست دارید در آینده بیشتر تکرار شود حتما سعی کنید این رفتار را با ارائه پاداش تقویت کنید. پاداشها را بلافاصله بعد از رفتار خوب کودک بکار ببرید. بخاطر داشته باشید شما مهمترین منبع پاداش برای فرزندانتان هستید.

پاداشها انواع مختلفی دارند:

پاداشهای اجتماعی: توجه کردن، لبخند زدن، در آغوش گرفتن جزء پاداشهای اجتماعی است.

پاداشهای فعالیتی یا امتیازی: مثل بازی کردن با مادر، پارک رفتن است. یعنی شما در ازای رفتار خوب کودک فعالیتی انجام می دهید. حتما در کنار پاداش فعالیتی، تحسین هم وجود داشته باشد.

پاداشهای مادی: مانند توپ، بادکنک، یا وسیله دیگر.

قانون دوم:

تشویق نکردن رفتار نامطلوب فرزندان:

ممکن است کودک شما رفتارهای نامناسب مثل تهدید کردن، ناله کردن یا کج خلقی نشان می دهد و در مقابل از شما چیزی بخواهد. دقت کنید با تسلیم شدن در مقابل رفتار بد، او را تشویقش نکنید. اگر به رفتار بد پاداش بدهید نیرومندتر می شود و بیشتر و بیشتر تکرار خواهد شد.

 راه دیگر برای دوری کردن از دادن پاداشهای تصادفی به رفتارهای بد ” نادیده گرفتن فعال”  است. البته رفتارهای بدی وجود دارد که صرفا نمی توان نادیده گرفت برای چنین رفتارهای از قانون سوم استفاده کنید.

قانون سوم:

تنبیه برخی از رفتارهای بد فرزندان با شیوه ملایم: کودک خود را تنبیه کنید ولی از تنبیه سخت استفاده نکنید. این ممکن است از نظر احساسی و بدنی به او صدمه وارد کند. اگر برای تنبیه کردن کودک تان،  از روشهای نامناسب استفاده کنید.  در آینده به او می آموزید،  در مقابل دیگران پرخاشگر باشند تا به چیزهای که می خواهند برسند.

 روش های جهت تنبیه ملایم فرزندان وجود دارد که والدین می توانند از آنها استفاده کنند. محروم سازی، عواقب منطقی رفتار، مجازاتهای رفتاری.

 محروم سازی:

چنانچه بدرستی استفاده شود تاثیر بسزایی دارد. محروم سازی قرار گرفتن کودک در محیطی است که حوصله اش را سر ببرد. و باید بلافاصله بعد از عمل بدی که از او سرزده است،  محروم سازی انجام گیرد. دقت کنید به ازای هرسن کودک یک دقیقه محرومیت انجام می شود باید حتما با روشی پایان محروم سازی را تعیین کنید. مثل ساعت.

عواقب منطقی رفتار:

یک پیامد منطقی برای یک رفتار خاص، یک تنیبه منطقی است.  تنبیه باید متناسب با عمل انجام شده توسط کودک باشد.

مجازات رفتاری:

مجازات رفتار مانند جریمه رفتاری، هنگامی اتفاق می افتد که والدین کودک را بدلیل رفتار نامطلوب جریمه می کنند. این جریمه پس گرفتن امتیاز است. اگر می خواهید از جریمه رفتاری استفاده کنید باید شرط انجام شدن جریمه را قبل از انجام شدن رفتار نامطلوب به کودکتان اعلام کنید.

اگرچه تنبیه به تنهایی نمی تواند باعث افزایش رفتار های مطلوب شود تنها راه موجود برای افزایش رفتار خوب این است که کودک را هنگام انجام دادن رفتار های مناسب، غافلگیر کنید و به آنها پاداش دهید. یعنی از طریق تشویق آنها به رفتارهای خوب، رفتارهای مطلوب در آنها را افزایش بدهید. بهتر است با ارائه الگوهای مناسب و تشویقهای  به موقع و بازخورد مناسب او را در جهت رفتارهای درست هدایت کنید.

ارسال شده توسط : هانیه عبدالکریمی؛ کاردرمانگر، عضو تیم تحقیق و توسعه